Η Λογοθεραπεία είναι η επιστήμη που έχει ως αντικείμενο την πρόληψη, διάγνωση και αποκατάσταση των διαταραχών επικοινωνίας (λόγου και ομιλίας), καθώς και κατάποσης, σε παιδιά και ενήλικες.
Συγκεκριμένα, ασχολείται με προβλήματα, όπως:
Προβλήματα ομιλίας
- Διαταραχές άρθρωσης και φωνολογίας (δυσκολία στην παραγωγή ή ακουστική διάκριση ενός ή περισσότερων φωνημάτων)
- Λεκτική απραξία (δυσκολία στον προγραμματισμό εκούσιων κινήσεων)
- Διαταραχές φώνησης (π.χ. οζίδια ή πολύποδες στις φωνητικές χορδές)
- Διαταραχές αντήχησης (π.χ. ομιλία με υπερρινικότητα ή υπορρινικότητα)
- Τραυλισμός (διαταραχή στη ροή της ομιλίας)
Προβλήματα λόγου
- Ειδική Γλωσσική Διαταραχή – SLI
- Το μειωμένο εύρος λεξιλογίου (πρόβλημα σημασιολογίας)
- Διαταραχές πραγματολογίας (κοινωνικής χρήσης του λόγου)
Προβλήματα κατάποσης
- Δυσκολία μάσησης
- Υπολείμματα τροφής στη στοματική κοιλότητα
- Αποφυγή συγκεκριμένου είδους τροφών (π.χ. τροφές με σκληρή υφή)
Καθυστέρηση στην Ανάπτυξη του Λόγου
Αρκετά είναι τα παιδιά τα οποία δεν ακολουθούν την τυπική πορεία ανάπτυξης του λόγου. Κάτι τέτοιο, πολλές φορές, είναι συνέπεια κάποιας υπάρχουσας πάθησης (όπως, για παράδειγμα, νοητική καθυστέρηση, χρωμοσωμικές ανωμαλίες, σύνδρομο Down κ.ά). Ωστόσο, υπάρχει η πιθανότητα ένα παιδί να εμφανίζει χρονική καθυστέρηση στη γλωσσική ανάπτυξη, δηλαδή να εμφανίζει κατώτερο επίπεδο γλωσσικής ανάπτυξης από αυτό που, φυσιολογικά, θα αναμενόταν με βάση την ηλικία του. Σημειώνεται ότι οι έννοιες λόγος και γλωσσική ανάπτυξη αφορούν στοιχεία, όπως το πώς εκφράζεται ένα παιδί, αν ακολουθεί τους γραμματικούς και συντακτικούς κανόνες, τι είδους προτάσεις χρησιμοποιεί στην επικοινωνία του, καθώς και αν χρησιμοποιεί το λόγο ως μέσο κοινωνικής επαφής.
Διαταραχές Ομιλίας
Συχνά, ορισμένα παιδιά, κατά την προσπάθεια μίμησης της ομιλίας των ενηλίκων, εμφανίζουν δυσκολίες στην παραγωγή κάποιων φωνημάτων / ήχων (αρθρωτική δυσκολία), στην ακουστική διάκριση των διαφορών κάποιων φωνημάτων / ήχων (φωνολογική δυσκολία ) ή στην αντικατάσταση φωνημάτων. Αυτό συμβαίνει επειδή αντιμετωπίζουν πρόβλημα στο συντονισμό των αρθρωτικών κινήσεων (φωνητική διαταραχή – λεκτική δυσπραξία).
Δυσαρθρία
Ο όρος αναφέρεται στη διαταραχή στην παραγωγή ομιλίας, η οποία παρουσιάζεται μετά από νευρολογική βλάβη, όπως αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις ή / και παθήσεις, όπως το Parkinson και η Άνοια. Πολλές φορές, η ομιλία ενός δυσαρθρικού δεν είναι καταληπτή.
Δυσφωνία
Ο όρος δυσφωνία αναφέρεται σε μια ποικιλία διαταραχών φώνησης, δηλαδή δυσκολιών στην παραγωγή της φωνής, οι οποίες επηρεάζουν την ποιότητα, το ύψος, την ένταση ή /και τη διάρκειά της. Συχνότερα εμφανίζονται διαταραχές οι οποίες είναι αποτέλεσμα κατάχρησης της φωνής, όπως η εμφάνιση οζιδίων. Η πλειονότητα των παθήσεων των φωνητικών χορδών χρειάζεται, αρχικά, ιατρική εκτίμηση και στη συνέχεια λογοθεραπευτική αποκατάσταση, η οποία εστιάζει συνήθως στη διόρθωση του τρόπου παραγωγής της φωνής.