Εργοθεραπεία
Εργοθεραπεία είναι μια εξειδικευμένη επιστήμη στο χώρο της υγείας, που βελτιώνει δεξιότητες ατόμων με δυσλειτουργία στους τομείς ανάπτυξης.
Οι τομείς αυτοί αφορούν:
- Την αυτοεξυπηρέτηση του ατόμου και την ανεξαρτητοποίηση του σε δραστηριότητες καθημερινής ζωής όπως η σίτιση, ένδυση-υπόδηση ασφάλεια, μετακίνηση, προσωπική υγιεινή.
- Την παραγωγικότητα του ατόμου όπου εκτιμάται η ικανότητά του στον τομέα της εργασίας. Για το παιδί η «εργασία» είναι το παιχνίδι και η μαθησιακή του εξέλιξη.
- Τις γνωστικές δεξιότητες του ατόμου όπου εκτιμάται η ικανότητά του στην αντίληψη, τη μνήμη, προσοχή – συγκέντρωση, σκέψη, επικοινωνία, κρίση και άλλες νοητικές ικανότητες που διαδραματίζουν πρωταρχικό ρόλο στη διαδικασία επεξεργασίας των γνωστικών πληροφοριών.
- Την κινητικότητα του ατόμου, όπου αξιολογείται κυρίως η ικανότητά του να συντονίζει μέρη του σώματος (άνω και κάτω άκρων) λεπτής ή αδρής κινητικότητας.
- Τις αισθητηριακές δεξιότητες του ατόμου όπου εκτιμάται η ικανότητά του στην αντίληψη που έχει με το σώμα του (σωματογνωσία) και το πώς αντιλαμβάνεται τη σχέση του σώματος με το περιβάλλον (κιναισθησία). Επίσης εκτιμάται η οπτική και ακουστική αντιληπτικότητα (αντίληψη του ατόμου οπτικών και ακουστικών ερεθισμάτων) και η στερεογνωσία (προσδιορισμός μεγέθους, υφής και σχήματος αντικειμένου).
- Τη συμπεριφορά και κοινωνικοποίηση του ατόμου έτσι ώστε να προσαρμόζεται (συμπεριφορικά) σε μια δεδομένη κατάσταση. Να έχει αυτογνωσία, να συμμετέχει σε δυαδικές και ομαδικές σχέσεις (αλληλοεπίδραση ατόμου με οικείους και αγνώστους). Επίσης να ακολουθεί κανόνες κοινωνικής συμπεριφοράς.
Σε ποιους τομείς παρεμβαίνει η Εργοθεραπεία;
Γνωστικός-Αντιληπτικός Τομέας
Συγκέντρωση-προσοχή, οργάνωση, χωροχρονικός προσανατολισμός, κατανόηση κτλ.
Αδρής κινητικότητας
Συντονισμός άνω και κάτω άκρων, ισορροπία, οργάνωση, ενδυνάμωση, χαλάρωση.
Λεπτής κινητικότητας
Λαβή μολυβιού, γραφοκινητικός συντονισμός, οπτικοκινητικός και αμφίπλευρος συντονισμός.
Τομέας κοινωνικών δεξιοτήτων
Βλεμματική επαφή, κοινωνική ανταπόκριση, προσαρμοστικότητα και ακολουθία κανόνων.
Τομέας αυτοεξυπηρέτησης
Δεξιότητες καθημερινής ζωής (ένδυση-υπόδηση, προσωπική υγιεινή, τουαλέτα, σίτιση).
Επικοινωνία
Δεξιότητες λεκτικής και μη λεκτικής επικοινωνίας.
Αισθητηριακός τομέας
Εκπαίδευση αισθητηριακών δεξιοτήτων όπου εστιάζονται σε τρεις βασικές αισθήσεις (απτική, αιθουσαία, ιδιοδεκτική). Επιτρέπει στα παιδιά να αντιλαμβάνονται, να αποτυπώνουν και να αντιδρούν σε περιβαλλοντολογικά ερεθίσματα.
Ένα παιδί χρήζει εργοθεραπευτικής παρέμβασης όταν:
- Συχνά φαίνεται να μην ακούει όταν του απευθύνεται ο λόγος και να μην ανταποκρίνεται
- Δυσκολεύεται να εστιάσει την προσοχή του σε μία δραστηριότητα ή εργασία
- Δεν ολοκληρώνει δραστηριότητες και παιχνίδια ή/και μεταπηδάει από το ένα στο άλλο
- Συχνά χάνει ή ξεχνά αντικείμενα ή εργασίες που του έχουν δοθεί (π.χ. μολύβια, ξύστρα κ.λπ.)
- Κάνει λάθη απροσεξίας στις σχολικές εργασίες συστηματικά
- Μιλά πολύ και ακατάπαυστα δίχως να μπορεί να το ελέγξει
- Συχνά σηκώνεται από τη θέση του στην τάξη ή σε περιστάσεις που χρειάζεται να παραμείνει στο ίδιο σημείο
- Θέλει να κινείται συνέχεια και ακατάπαυστα
- Είναι αδέξιο, πέφτει εύκολα και συχνά ή/και σκοντάφτει σε αντικείμενα
- Αποφεύγει τα παιχνίδια της παιδικής χαράς και γενικά κινητικά παιχνίδια
- Δυσκολεύεται να θυμηθεί πράγματα
- Συχνά φαίνεται να μην ακούει όταν του απευθύνεται ο λόγος και να μην ανταποκρίνεται
- Φαίνεται να έχει χαμηλή αυτοπεποίθηση
- Χρειάζεται περισσότερο χρόνο, από το αναμενόμενο, για να ολοκληρώσει εργασίες και ιδιαίτερα τις γραπτές
- Παραιτείται εύκολα από μια δραστηριότητα
- Χάνει εύκολα τη γραμμή που γράφει ή διαβάζει
- Τα γράμματά του είναι δυσανάγνωστα
- Τα γράμματά του είναι κάτω από την γραμμή ή είναι στον αέρα
- Κάνει λάθη κατά την αντιγραφή
- Δεν μπορεί να πιάσει με άνεση το μολύβι
- Δεν μπορεί να χειριστεί με άνεση το ψαλίδι
- Δυσκολεύεται να ζωγραφίσει μέσα σε πλαίσιο
- Γράφει με υπερβολική πίεση ή το αντίθετο στο χαρτί
- Δεν κατανοεί τις έννοιες πριν/μετά
- Δυσκολεύεται να διακρίνει το δεξί – αριστερό
- Δυσκολεύεται να ντυθεί ή γδυθεί μόνο του (ανάλογα με την ηλικία) και γενικά να αυτοεξυπηρετηθεί σε τομείς που θα μπορούσε για την ηλικία του